Η Δράση του Ε.ΣΥ.Φ. για τα Παράνομα Φυτοφάρμακα

Το θέμα των παράνομων φ.π. απασχολεί ιδιαίτερα τον Ε.ΣΥ.Φ., ειδικά τα τελευταία χρόνια. Για το λόγο αυτό οδηγηθήκαμε στη δημιουργία ενός επικοινωνιακού προγράμματος για την ενημέρωση και εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων στην εισαγωγή, εμπορία και έλεγχο των φυτοπροστατευτικών προϊόντων (τελωνεία, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, καταστήματα εμπορίας φυτοπροστατευτικών προϊόντων, αγρότες, εισαγγελείς, αλλά και αστυνομικά τμήματα), σχετικά με το ζήτημα.

Το πρόγραμμα αυτό υλοποιείται στην Ελλάδα από το 2007 και βρίσκεται κάτω από την ομπρέλα του προγράμματος που διεξάγεται από τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Φυτοπροστασίας (CropLife Europe) σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Επιπλέον, σε χώρες της Ευρώπης όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Πολωνία, Ουκρανία, Βουλγαρία διεξάγονται παρόμοια προγράμματα όπως αυτό της Ελλάδας. Παρόλα αυτά το θέμα έχει παγκόσμιες προεκτάσεις, για αυτό και ανάλογες ενέργειες γίνονται και διεθνώς.

Το επικοινωνιακό πρόγραμμα, πέρα από τις συναντήσεις και τις ενημερώσεις που πραγματοποιούμε, περιλαμβάνει αποστολές ενημερωτικού υλικού προς κάθε ενδιαφερόμενο, όπως ενημερωτικό φυλλάδιο, αφίσα για τα παράνομα, αυτοκόλλητα με τη δωρεάν γραμμή καταγγελιών του Ε.ΣΥ.Φ. (800 11 39 100). Η γραμμή καταγγελιών του ΕΣΥΦ δέχεται κατά μέσο όρο 15-20 κλήσεις ανά έτος και διαχειρίζεται αποκλειστικά από εξωτερικό ειδικό συνεργάτη. Οι καταγγελίες προωθούνται άμεσα στην αρμόδια Υπηρεσία του ΥπΑΑΤ (Τμήμα Γεωργικών Φαρμάκων) προς διερεύνηση. Εφόσον η Υπηρεσία κρίνει ότι η καταγγελία παρουσιάζει ενδιαφέρον, ενημερώνει τις κατά τόπους Αρχές για περαιτέρω έρευνα.

Παράλληλα, μια φορά το χρόνο προβάλλεται σε τηλεοπτικούς σταθμούς τοπικής και περιφερειακής εμβέλειας, ενημερωτικό σποτ του Ε.ΣΥ.Φ. για τα παράνομα φ.π. ως κοινωνικό μήνυμα.

Τι κάνουν οι Αρμόδιες Αρχές;

Για την καταπολέμηση αυτού του παραεμπορίου, μεικτά κλιμάκια υπηρεσιών ελέγχου (Διευθύνσεις Ελληνικής Αστυνομίας, Τελωνειακές Αρχές, Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, Σώμα Δίωξης Οικονομικού Ελέγχου) έχουν καταφέρει τους τελευταίες μήνες, κυρίως στη Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα, τη δέσμευση φορτίων φυτοφαρμάκων που εισήχθησαν παράνομα στην Ελλάδα από Βουλγαρία και Τουρκία και η Αστυνομία έχει πραγματοποιήσει συλλήψεις λαθρεμπόρων επ’ αυτοφώρω. Ωστόσο κατά την εκδίκαση των αυτοφώρων, οι Δικαστικές Αρχές αναγνωρίζουν ελαφρυντικά στους κατηγορούμενους όπως της μη πρόθεσης ή της άγνοιας του νόμου, με αποτέλεσμα να μην διώκονται ποινικά “ενθαρρύνοντας” τον κύκλο τους σε μελλοντικές απόπειρες λαθρεμπορίας παράνομων φ/π.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, ο Ε.ΣΥ.Φ., από τα τέλη του 2010 μέχρι σήμερα, πραγματοποίησε συναντήσεις με τους Συνδέσμους Φυτοπροστασίας Βουλγαρίας (BgCPA), Τουρκίας (ZIMID) και Ρουμανίας (ΑΙPROM) καθώς και με εκπροσώπους από τις Αρχές της Ελλάδας και της Βουλγαρίας (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Τελωνεία, Αστυνομία) , με σκοπό το συντονισμό των προσπαθειών για τη μείωση του φαινομένου της παράνομης διακίνησης φ/π διά μέσω των συνόρων των Κρατών αυτών. Μέσα από αυτές τις συναντήσεις συμφωνήθηκαν μια σειρά από κοινές ενέργειες, όπως και ανάλογες συναντήσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ένταξη στα προγράμματα κατάρτισης των επαγγελματιών χρηστών, διανομέων και συμβούλων, θεμάτων «ύπαρξης και κινδύνων των παράνομων (κίβδηλων) προϊόντων φυτοπροστασίας και μέθοδοι αναγνώρισης τέτοιων προϊόντων», στο πλαίσιο της Οδηγίας 128/2009/ΕΚ για την ορθολογική χρήση των γεωργικών φαρμάκων και την κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης. Τέλος, με την αναγκαστική εφαρμογή της Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας (IPM) από το 2014 για όλους τους γεωργούς καθώς και με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, η χρήση παράνομων φ/π θα επιφέρει μείωση ή ανάκληση των ενισχύσεων παραγωγών που τα χρησιμοποιούν.

Τι πρέπει να κάνουν οι Αρμόδιες Αρχές;

• Οι κανονιστικές διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) 1107/2009 σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν το τοπίο τόσο του παράλληλου εμπορίου όσο και της επανασυσκευασίας (ποιος, πότε, που κ.λ.π.)
• Οι εισαγωγές να συνδέονται με εγγραφές/εγκρίσεις/κοινοποιήσεις τόσο για την ποσότητα όσο και για την προέλευση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων καθώς και να υπάρχει συνεχής παρακολούθηση και αυστηρή εφαρμογή ελέγχου της αλυσίδας τροφοδοσίας των προϊόντων αυτών
• Αυστηρότερες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις
• Σωστή ενημέρωση των αγροτών και όλων των εμπλεκομένων στη γεωργία για τις επιπτώσεις χρήσης παράνομων φυτοφαρμάκων
• Χρήση της δωρεάν και ανώνυμης γραμμής καταγγελιών του Ε.ΣΥ.Φ. σε περιπτώσεις παράνομης διακίνησης φυτοφαρμάκων
• Δημιουργία καινοτόμων συσκευασιών και ετικετών από τη βιομηχανία που θα καθιστούν δύσκολη έως αδύνατη την αντιγραφή τους, αλλά και δημιουργία βέλτιστων πρακτικών δια μέσω της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων