Είναι ασφαλή τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα;
Εξασφαλίζει το νομοθετικό περιβάλλον εγκρίσεων φυτοπροστατευτικών προϊόντων (φ/π) την ασφάλεια του χρήστη, του περιβάλλοντος, των τροφίμων και την ανταγωνιστικότητα των παραγωγών;
Η βασική νομοθεσία που ρυθμίζει την έγκριση κυκλοφορίας των φ/π στην Ευρωπαϊκή αγορά είναι ο Κανονισμός (ΕΚ) 1107/2009. Θέτει πολύ αυστηρούς κανόνες με τους οποίους διασφαλίζεται η υγεία του ανθρώπου ως χρήστη των φ/π ή ως καταναλωτή των γεωργικών προϊόντων. Επίσης διασφαλίζεται η υγεία των ζώων και η προστασία του περιβάλλοντος επιβάλλοντας την διεξαγωγή διεξοδικών επιστημονικών μελετών. Επικαιροποιείται συνεχώς ούτως ώστε με τις απαιτήσεις του να ικανοποιούνται οι πλέον πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις στον τομέα της ασφάλειας και της υγείας. Επομένως τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι τα ασφαλέστερα που έγιναν ποτέ.
Τι μελέτες περιέχει ένας φάκελος αξιολόγησης μίας δραστικής ουσίας;
› Φυσικοχημικές: για τη συνεπή σύνθεση και ποιότητα της ουσίας
› Τοξικολογικές: για την οξεία και χρόνια τοξικότητα κατά την έκθεση ανθρώπων και ζώων
› Υπολειμμάτων: για την εκτίμηση παρουσίας υπολειμμάτων κάτω από τα ευρωπαϊκά όρια
› Συμπεριφοράς στο περιβάλλον
› Οικοτοξικολογικές: για τα πιθανά αποτελέσματα σε οργανισμούς μη στόχους
› Βιολογίας: για την αναμενόμενη δράση στο στόχο (ζιζάνιο, έντομο, ασθένεια)
› Δοκιμές αγρού: πολυετή πειράματα σε πραγματικές συνθήκες
Έγκριση =
Aξιολόγηση και άδεια κυκλοφορίας στην αγορά
› Οι δραστικές ουσίες εγκρίνονται σε επίπεδο ΕΕ
› Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα αδειοδοτούνται σε εθνικό επίπεδο.
Πώς λειτουργεί η διαδικασία έγκρισης των δραστικών ουσιών;
1| Ο πλήρης φάκελος της δραστικής ουσίας κατατίθεται σε ένα Κράτος Μέλος (Κ-Μ) μίας Ζώνης, το οποίο παίζει το ρόλο του εισηγητή για την αξιολόγηση. Οι άλλες χώρες της Ζώνης παρακολουθούν και σχολιάζουν.
2| EFSA
Το αποτέλεσμα της εισήγησης προωθείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA).
3| SCOPAFF*
Η έκθεση αξιολόγησης της EFSA καταλήγει στη µόνιµη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων SCOPAFF της ΕΕ, όπου την ψηφίζουν τα Κ-Μ. Για να εγκριθεί, θα πρέπει να λάβει ειδική πλειοψηφία από Κ-Μ που εκπροσωπούν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ.
4| Εκδίδεται Κανονισμός ΕΕ.
* SCOPAFF: αποφάσεις για δραστικές ουσίες, κατευθυντήρια έγγραφα και γενικά θέματα
Περίοδος έγκρισης μια δραστικής
Η χρονική περίοδος της έγκρισης μιας δραστικής ουσίας διαρκεί το λιγότερο 2,5 έτη
Διάρκεια ισχύος της έγκρισης
Η χρονική διάρκεια της κάθε έγκρισης δεν ξεπερνά τα 10 έτη
Πώς λειτουργεί η διαδικασία αδειοδότησης των σκευασμάτων φ/π;
Ο φάκελος του φ/π κατατίθεται σε δύο Κ-Μ της ζώνης, εκ των οποίων το ένα είναι ο εισηγητής σε το άλλο ο συν-εισηγητής.
Η διαδικασία που ακολουθείται είναι παρόμοια με τη διαδικασία για τις δραστικές ουσίες. Η έκθεση αξιολόγησης της EFSA προωθείται σε επίπεδο Ζώνης κι όχι ΕΕ για την τελική έγκριση.
Τι γίνεται με τα φ/π για θερμοκήπια, αποθήκες, μετασυλλεκτικές χρήσεις ή τους επικαλυπτόμενους με φ/π σπόρους;
Η διαδικασία που ακολουθείται είναι πιο ευέλικτη, ονομάζεται διαζωνική και για τις παραπάνω χρήσεις η ΕΕ να λογίζεται ως μία ζώνη.
Αμοιβαίες άδειες φ/π εντός ζώνης
Κάθε Ζώνη έχει ένα μία Συντονιστική Επιτροπή, η οποία αποτελεί τη βάση για ανταλλαγές απόψεων, κτίσιμο συνεργασίας και εμπιστοσύνης. Η συνεργασία μεταξύ των Κρατών Μελών έχει οδηγήσει στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και συνεπώς στην ευκολότερη χορήγηση εγκρίσεων. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει η δυνατότητα να αδειοδοτούνται προϊόντα από άλλες χώρες της ίδιας Ζώνης.
Γιατί είναι σημαντική η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτά τα όργανα;
Η Ελλάδα, σε αντίθεση με τις μεγάλες χώρες του Νότου όπως Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, χαρακτηρίζεται από μικρές αγροτικές εκτάσεις, μεγάλη ποικιλομορφία και πολυτεμαχισμό αγροτεμαχίων. Τόσο η βιομηχανία, όσο και οι αρμόδιες Αρχές στην Ελλάδα, εργαζόμαστε σκληρά για την προάσπιση καλλιεργειών, όπως π.χ. το βαμβάκι, που είναι σημαντική καλλιέργεια μόνο για την Ελλάδα και την υποστήριξη των αγροτών με σημαντικά και σύγχρονα εργαλεία φυτοπροστασίας.
Και ο Νότος συνολικά όμως, πρέπει να διαθέτει δυνατή φωνή απέναντι στις χώρες των άλλων Ζωνών. Οι συνέργειες εντός της Ζώνης και η ενεργή συμμετοχή της χώρας μας στη συντονιστική επιτροπή της Νότιας Ζώνης για την επίλυση διαφόρων θεμάτων είναι υψηλές προτεραιότητες για το όφελος της Ελληνικής γεωργίας.
Νομοθετικό Περιβάλλον
› Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά
› Οδηγία 2009/128/ΕΚ σχετικά με την επίτευξη ορθολογικής χρήσης των γεωργικών φαρμάκων
› Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 396/2005 για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων
› Οδηγία 2000/60/ΕΚ για την κοινοτική δράση στον τομέα της πολιτικής των υδάτων